Αφιέρωμα στην επαίτειο της Επανάστασης του 1821 (1)

Κ.Π.ΚΑΒΑΦΗΣ

Θερμοπύλες

Τιμή σ’ εκείνους όπου στην ζωή των

ώρισαν και φυλάγουν Θερμοπύλες.

Ποτέ από το χρέος μη κινούντες•

δίκαιοι κ’ ίσιοι σ’ όλες των τες πράξεις,

αλλά με λύπη κιόλας κ’ ευσπλαχνία•

γενναίοι οσάκις είναι πλούσιοι, κι όταν

είναι πτωχοί, πάλ’ εις μικρόν γενναίοι,

πάλι συντρέχοντες όσο μπορούνε•

πάντοτε την αλήθεια ομιλούντες,

πλην χωρίς μίσος για τους ψευδομένους.

Και περισσότερη τιμή τους πρέπει

όταν προβλέπουν

(και πολλοί προβλέπουν)

πως ο Εφιάλτης θα φανεί στο τέλος,

κ’ οι Μήδοι επί τέλους θα διαβούνε.

Είναι ένα διδακτικό ποίημα με πολλούς συμβολισμούς. Ο Καβάφης με αφορμή ένα ιστορικό γεγονός γράφει ένα ποίημα για να μας μιλήσει για τους ανθρώπους εκείνους που μένουν πιστοί στις μεγάλες αξίες και τα ιδανικά τους, ακόμα κι όταν γνωρίζουν ότι ο αγώνας τους θα είναι μάταιος.

Συμβολισμοί

Θερμοπύλες {συμβολίζουν το καθήκον που δεν επιβάλλεται από κάποιο νόμο

αλλά ελεύθερα από τη συνείδηση του κάθε ανθρώπου}

Εφιάλτες όλοι εκείνοι που προδίδουν τελικά τις αξίες και τα ιδανικά , είτε από φόβο είτε από συμφέρον

Μήδοι εκείνοι που καταλύουν, καταστρέφουν, τα ιδανικά και τις υψηλές αξίες

Οι άνθρωποι που πιστεύουν σε ιδανικά λοιπόν έχουν σύμφωνα με τον Καβάφη κάποια χαρακτηριστικά γνωρίσματα. Μας τα αναφέρει στην α΄στροφή στους στίχους 3- 10 :

-Δεν αρκούνται στο να υπερασπίζονται μόνο στα λόγια τις αξίες και τα ιδανικά τους αλλά κάνουν πράξη την υπεράσπιση των ιδανικών αυτών

- Δεν τα παρατάνε στις πρώτες δυσκολίες

- Είναι δίκαιοι και ευθείς άνθρωποι

- Βοηθούν τους αδύναμους ανθρώπους, συμπάσχουν, δεν είναι αλαζονικοί

- Ο καθένας τους κάνει ό,τι μπορεί ανάλογα με τις δυνατότητες και τις δυνάμεις του

- Αγαπούν και υπερασπίζονται την αλήθεια, χωρίς όμως να μισούν αυτούς που λένε ψέματα

Στη δεύτερη στροφή ο ΚΠ Καβάφης τονίζει ότι πιο πολλή τιμή αξίζει σε αυτούς που προβλέπουν, που ξέρουν, ότι στην πορεία θα βρεθούν εκείνοι που θα προδώσουν τα ιδανικά και τις αξίες |(οι Εφιάλτες) και θα νικηθούν από τους ¨Μήδους». Όμως εκείνοι, παρόλα αυτά, δεν τα παρατάνε, προχωράνε μπροστά αν και ξέρουν ότι τους περιμένει η ήττα στο τέλος.

Δραστηριότητα: Ποιοι κατά τη γνώμη σου αγωνιστές του 1821 υπερασπίστηκαν Θερμοπύλες; Πού και πώς; Τι παράδειγμα μας δίνουν εμάς σήμερα;