Η διακυβέρνηση των επαναστατημένων Ελλήνων

Με λίγα λόγια

Για να εξαπλωθεί και να εδραιωθεί η επανάσταση θα έπρεπε να υπήρχε μια κυβέρνηση που να την κατευθύνει. Οι ως τότε τοπικές κυβερνήσεις δε μπορούσαν να ελέγξουν τον Αγώνα σε στεριά και θάλασσα γιατί είχαν τοπικιστικό χαρακτήρα και έτσι ήταν αρνητικές για τον Αγώνα.

Οι τοπικές κυβερνήσεις ή τοπικοί οργανισμοί , όπως λέγονταν, ήταν :

* η Πελοποννησιακή Γερουσία για την Πελοπόννησο

* η Γερουσία για τη Δυτική Στερεά Ελλάδα και

* ο Άρειος Πάγος για την Ανατολική Στερεά

Οι τοπικές όμως κυβερνήσεις αδυνατούσαν να ελέγξουν την Επανάσταση σε όλη τη χώρα και να συντονίσουν τον αγώνα σε στεριά και θάλασσα. Ήταν απαραίτητο να γίνει κεντρική κυβέρνηση. Έτσι, αποφασίστηκε νε εκλέξει ο λαός βουλευτές, παραστάτες του έθνους, όπως τους είπαν, που θα αποτελούσαν την Εθνοσυνέλευση η οποία θα έπαιρνε σημαντικές αποφάσεις.

Μέσα στα τρία πρώτα χρόνια της Επανάστασης έγιναν εκλογές για δύο εθνοσυνελεύσεις.

Η Α΄ Εθνοσυνέλευση έγινε το Δεκέμβριο του 1821 στην Επίδαυρο.

-ψήφισε το πρώτο ελληνικό σύνταγμα, το λεγόμενο "προσωρινό"

-κήρυξε την ανεξαρτησία των Ελλήνων και

-εξέλεξε δυο σώματα: τη βουλή(βουλευτικό) και την κυβέρνηση(νομοτελεστικό).

Ήταν το πιο προοδευτικό σύνταγμα σε όλη την Ευρώπη, αφού ήταν το μόνο αβασίλευτο πολίτευμα της εποχής εκείνης.

Ανάμεσα στους προκρίτους και τους στρατιωτικούς (60 στο σύνολο) υπήρξαν αντιζηλίες και διαφορετικές απόψεις.

Επειδή τα προβλήματα δε λύθηκαν με την Α΄Εθνοσυνέλευση, έγινε και η

Β΄στο Άστρος της Κυνουρίας (29/3-18/4/1823). Σ' αυτήν οι αντιζηλίες μεταξύ στρατιωτικών και πολιτικών έγιναν εντονότερες. Τελικά επικράτησαν οι πολιτικοί, αλλά χάθηκαν η ομόνοια και η ομοψυχία ανάμεσα στους Έλληνες.

Το Σύνταγμα που ψηφίστηκε απαγόρευε ρητά τη δουλεία και καθιέρωνε την ελευθερία του Τύπου.

Από την Επίδαυρο στο Άστρος

Τα (αβασίλευτα) Συντάγματα του Αγώνα

Η Επανάσταση δε θα μπορούσε να εξαπλωθεί, να εδραιωθεί και να σημειώσει στα τρία πρώτα της χρόνια επιτυχίες, αν δεν υπήρχε μία κυβέρνηση να την κατευθύνει. Αυτή την ανάγκη την είδαν οι επαναστατημένοι Έλληνες, γι' αυτό, από την πρώτη κιόλας στιγμή, κατέβαλαν προσπάθεια να συγκροτήσουν κυβέρνηση.

Στην αρχή συγκρότησαν τοπικές κυβερνήσεις. Οι «Τοπικοί Οργανισμοί», όπως λέγονταν αυτές οι τοπικές κυβερνήσεις,

• Στην Πελοπόννησο ιδρύεται η Πελοποννησιακή Γερουσία

• Στη Δυτική Στερεά η Γερουσία

• Στην Ανατολική Στερεά ο Άρειος Πάγος

Έτσι, παράλληλα με τις μάχες, λαμβάνονται σημαντικές αποφάσεις για:

• την πρώτη οργάνωση και διοίκηση των απελευθερωμένων περιοχών

• τον τρόπο διεξαγωγής του πολέμου σε στεριά και θάλασσα

• τις διπλωματικές «μάχες» και τα διαβήματα προς τις Μεγάλες Δυνάμεις

Στη Μονή των Καλτετζών συνήλθε η Πελοποννησιακή Γερουσία και συντάχθηκε το πρώτο έγγραφο δημοσίου δικαίου στην Ελλάδα. Η σημασία του ήταν μεγάλη γιατί πάρθηκε μια απόφαση από ένα συλλογικό σώμα, στο όνομα όλου του λαού της Πελοποννήσου.

Σφραγίδα του Αρείου Πάγου του έτους 1821.

Οι τοπικές όμως κυβερνήσεις αδυνατούσαν να ελέγξουν την Επανάσταση σε όλη τη χώρα και να συντονίσουν τον αγώνα σε στεριά και θάλασσα. Ήταν απαραίτητο να γίνει κεντρική κυβέρνηση. Έτσι, αποφασίστηκε νε εκλέξει ο λαός βουλευτές, παραστάτες του έθνους, όπως τους είπαν, που θα αποτελούσαν την Εθνοσυνέλευση η οποία θα έπαιρνε σημαντικές αποφάσεις.

Μέσα στα τρία πρώτα χρόνια της Επανάστασης έγιναν εκλογές για δύο εθνοσυνελεύσεις.

Α΄ Εθνοσυνέλευση Επιδαύρου
Δεκέμβριος 1821

Στην Επίδαυρο στάλθηκαν 60 πληρεξούσιοι:

- 10 από την Πελοπόννησο
- 27 από την Ανατολική Στερεά
- 8 από τη Δυτική Στερεά
- 13 από Σπέτσες, Ύδρα, Ψαρά
- 1 από την Κάσο
- 1 από τους Αλβανούς συμμάχους

Από την ψήφιση του «Προσωρινού Πολιτεύματος της Ελλάδος» (1-1-1822) απουσίαζαν πολλοί σημαντικοί αγωνιστές

Ανάμεσα στους πρόκριτους και στους στρατιωτικούς υπήρχε μεγάλη αντιζηλία και διαφορά απόψεων. Οι πρόκριτοι, που διοικούσαν τις κοινότητες από την εποχή της Τουρκοκρατίας, θεώρησαν ότι είναι φυσικό να εξακολουθούν να ελέγχουν την κατάσταση.

Οι στρατιωτικοί, που ο λαός τούς θαύμαζε για τα κατορθώματα τους στα πεδία των μαχών, ήθελαν και αυτοί να έχουν μερίδιο στην εξουσία.

Η Συνέλευση των 60 παραστατών από τις περιοχές που είχαν ελευθερωθεί θα ψηφίσει, την 1η Ιανουαρίου 1822, το πρώτο Σύνταγμα του νέου ελληνικού κράτους με τον τίτλο «Προσωρινόν Πολίτευμα της Ελλάδος





Σύμφωνα με το Σύνταγμα της Επιδαύρου τα δύο όργανα του κράτους ήταν το Βουλευτικό και το Νομοτελεστικό


Το Σύνταγμα καθιέρωνε την αρχή της ισότητας:

Όριζε ότι όλοι οι Έλληνες «απολαμβάνουν άνευ τινός διαφοράς όλων των πολιτικών δικαιωμάτων»

Η σφραγίδα του Εκτελεστικού και του Βουλευτικού,

που εικονίζουν παράσταση της θεάς Αθηνάς

Η πρώτη Εθνοσυνέλευση δεν έλυσε τα προβλήματα και οι διαμάχες συνεχίζονταν. Γι' αυτό θεωρήθηκε απαραίτητο να ξαναγίνει Εθνοσυνέλευση. Η δεύτερη Εθνοσυνέλευση έγινε στο Άστρος (1823).

Η Β΄ Εθνοσυνέλευσις

και το Σύνταγμα του Άστρους 1823

Η Β΄ Εθνοσυνέλευση συνέρχεται στο Άστρος Κυνουρίας το Μάρτιο του 1823 σε βαρύ κλίμα. Οι αντιθέσεις έγιναν ακόμα πιο έντονες.

Όπως είπαμε παραπάνω, η κύρια διαμάχη ήταν ανάμεσα στους προύχοντες και τους στρατιωτικούς. Υπήρχε όμως και διαμάχη ανάμεσα σε «αυτόχθονες» και «ετερόχθονες». Ήταν πολύ δύσκολο να βρεθεί συμβιβαστική λύση. Η επανάσταση περνούσε δύσκολες στιγμές.

Τελικά επικράτησαν οι πολιτικοί, αλλά έγινε φανερό ότι χάθηκαν η ομόνοια και η ομοψυχία .

Το Σύνταγμα που ψηφίστηκεαπαγόρευε ρητά τη δουλεία και

καθιέρωνε την ελευθερία του Τύπου.

Για να καταλάβουμε πόσο προοδευτικό για την εποχή του ήταν το ελληνικό σύνταγμα αρκεί να δούμε ότι σε πολλά κράτη της Ευρώπης και Αμερικής αναγνωριζόταν η δουλεία.

Οι σκλάβοι έφταναν στην πρωτεύουσα των Ηνωμένων Πολιτειών δεμένοι με αλυσίδες.

3.500.000 Αφρικανοί πέρασαν έτσι τον Ατλαντικό ωκεανό

Η Εθνοσυνέλευση της Τροιζήνας

«Το Πολιτικόν Σύνταγμα της Ελλάδος» δεν είχε τον προσωρινό χαρακτήρα των προηγούμενων Συνταγμάτων.

Καθιέρωνε για πρώτη φορά τη δημοκρατική αρχή ( ότι δηλαδή «…Η κυριαρχία ενυπάρχει εις το Έθνος, πάσα εξουσία πηγάζει εξ αυτού και υπάρχει υπέρ αυτού»)

Τα τρία Συντάγματα του Αγώνα

(Επίδαυρος, Άστρος, Τροιζήνα)

Σε μια εποχή που όλα τα ευρωπαϊκά κράτη είχαν βασιλιά, οι Έλληνες θέσπισαν Συντάγματα χωρίς βασιλικό θεσμό.

Οι αγωνιστές είχαν αντιληφθεί ότι η ελευθερία που έλειπε δεν ήταν μόνο εθνική αλλά και πολιτική.

Το θέμα της νέας μας εργασίας

Θα κάνουμε εργασία με θέμα "

Η δουλεία μέσα στους αιώνες " .

Κάθε ομάδα θα ασχοληθεί με ένα από τα παρακάτω θέματα:

1. Η δουλεία στην αρχαία Ελλάδα

2. Η δουλειά τη ρωμαϊκή εποχή

3. Η δουλεία στο βυζάντιο

4. Η δουλεία το 18ο - 20ο αιώνα

5. Σύγχρονες μορφές δουλείας.

Κάθε ομάδα θα πάρει τα φυλλάδιό της με τους θεματικούς άξονες, δ/νσεις στο διαδίκτυο, βιβλία κλπ.

Καλή επιτυχία!