3. 1822, Η επανάσταση εδραιώνεται

(Μην ξεχνάτε ότι κάνοντας κλικ πάνω στις εικόνες τις μεγαλώνετε)

Κύρια σημεία

Το διπλό σχέδιο των Τούρκων για να καταπνίξουν την επανάσταση

Συνεργασία στρατού και στόλου –μια στρατιά στην Α. Στερεά, μια στη Δυτική – στρατός και στόλος θα συναντιούνταν στην Πελοπόννησο

Ο Καρά Αλή καταστρέφει τη Χίο – ο Κανάρης πυρπολεί την τουρκική ναυαρχίδα

Με αρχηγό τον πολιτικό Μαυροκορδάτο οι Έλληνες συντρίβονται από το στρατό του Χουρσίτ στη Δ. Στερεά στη μάχη στο Πέτα

Η πρώτη πολιορκία του Μεσολογγίου

Συντριβή του Δράμαλη από τους Έλληνες με αρχηγό τον Κολοκοτρώνη στα Δερβενάκια

Με λίγα λόγια

Το 1822, δεύτερο έτος της επανάστασης, οι Τούρκοι οργανώνουν σχέδιο για να την καταπνίξουν.
Μια στρατιά θα έπνιγε την επανάσταση στην Ανατολική Στερεά, μία άλλη στη Δυτική και στη συνέχεια και οι δύο μαζί θα περνούσαν στην Πελοπόννησο. Ταυτόχρονα θα έβγαινε ο τουρκικός στόλος στο Αιγαίο, θα έπνιγε την επανάσταση και θα συναντούσε το στρατό στην Πελοπόννησο.
Ο τουρκικός στόλος κατέστρεψε τη Χίο και ο Κανάρης πυρπόλησε την τουρκική ναυαρχίδα, ο τουρκικός στόλος επέστρςψε στο Βόσπορο κι αυτό το μέρος του τουρκικού σχεδίου απέτυχε.
Ο Χουρσίτ συνέτριψε τον ελληνικό στρατό στη μάχη του Πέτα , στη Δυτική Στερεά.
Αρχηγός της εκστρατείας στην Πελοπόννησο ήταν ο Δράμαλης, που τον νίκησε, εφαρμόζοντας την τακττική του κλεφτοπολέμου, ο Κολοκοτρώνης στα Δερβενάκια.
Έτσι το τουρκικό σχέδιο απέτυχε.

Το πρώτο έτος του πολέμου έκλεισε με τις επιτυχίες των Ελλήνων . Έτσι στους Τούρκους έμεναν πλέον μόνο τα φρούρια της Μεθώνης, της Κορώνης, της Κορίνθου, της Πάτρας και του Ναυπλίου, από όπου γίνονταν και ο ανεφοδιασμός τους.

Στο δεύτερο έτος οι Τούρκοι οργανώθηκαν καλύτερα και ετοιμάστηκαν για την αντεπίθεση τους.

Το τουρκικό σχέδιο

Ο τουρκικός στρατός θα συνεργάζονταν με τον στόλο.

Μια στρατιά θα χτυπούσε τη Δυτική Στερεά μια άλλη την Ανατολική και μαζί θα κατευθύνονταν προς την Πελοπόννησο.

Ταυτόχρονα ο στόλος θα έπλεε στο Αιγαίο και στη συνέχεια θα συναντούσε το στρατό στην Πελοπόννησο.

Η καταστροφή της Χίου από τον τουρκικό στόλο

Πράγματι ο τουρκικός στόλος με αρχηγό τον Καρά Αλή φθάνει στο λιμάνι της Χίου και αφού αποβιβάζει χιλιάδες Τούρκους καταστρέφουν ολοσχερώς το νησί και σφάζουν σχεδόν όλους τους κατοίκους.

Συνέπειες : Από τις 120.000 κατοίκους που είχε η περιοχή περισσότεροι από 30.000 φονεύθηκαν ή αιχμαλωτίσθηκαν και πουλήθηκαν σε σκλαβοπάζαρα .Όσοι κατάφεραν να σωθούν κρύφτηκαν στα Ψαρά και στα γύρω νησιά.

Η καταστροφή της Χίου προκάλεσε πολλές αντιδράσεις στην Ευρώπη και πολλοί ζωγράφοι αλλά και συγγραφείς καταδίκασαν το γεγονός κάνοντας πλήθος κόσμου να αντιμετωπίσει θετικά τον αγώνα των Ελλήνων.

Ο Κανάρης πυρπολεί την τουρκική ναυαρχίδα

Λίγο αργότερα ο Κων. Κανάρης με το πυρπολικό του ανατίναξε την τουρκική ναυαρχίδα στο λιμάνι της Χίου με νεκρούς τόσο τον Καρά Αλή όσο και 2000 ναύτες και στρατιώτες που γιόρταζαν τη μεγαλύτερη θρησκευτική γιορτή τους, το Μπαϊράμι(7/6/22).
Μετά από αυτό ο τουρκικός στόλος έφυγε άπραγος στο Βόσπορο.

Οι πολεμικές επιχειρήσεις στη Στερεά Ελλάδα

Η δολοφονία του Αλή πασά

Στο μεταξύ ο Χουρσίτ με το στρατό του αφού εξόντωσε τον Αλή πασά(25/1/1822) αποφάσισε να κινηθεί προς τη Δυτική Στερεά. Πριν ξεκινήσει όμως αποφάσισε να χτυπήσει το Σούλι, όπου εκεί είχαν βρει ευκαιρία οι Σουλιώτες και γύρισαν. Αρχηγός τους ήταν ο Μάρκος Μπότσαρης.

Αυτός ζήτησε βοήθεια από την ελληνική κυβέρνηση(που είχε σχηματιστεί από το Δεκέμβριο του 1821) και του στάλθηκε ένα εκστρατευτικό σώμα με αρχηγό τον Μαυροκορδάτο, που όμως δεν ήταν στρατιωτικός αλλά πολιτικός. Στο σώμα αυτό συμμετείχαν και αρκετοί φιλέλληνες.

Όμως στη μάχη του Πέτα(4/7/22) νικήθηκαν και οι Σουλιώτες μετά από συνθηκολόγηση κατέφυγαν στα Επτάνησα. Μερικοί από το σώμα του Μαυροκορδάτου έφτασαν στο Μεσολόγγι και προσπάθησαν να οργανώσουν την άμυνά του.

Η εκστρατεία και η συντριβή

του Δράμαλη στα Δερβενάκια

Αρχηγός της εκστρατείας στην Πελοπόννησο ήταν ο Μαχμούτ, ο επονομαζόμενος και Δράμαλης αφού καταγόταν από τη Δράμα. Αυτός έφτασε στο Άργος με μια τεράστια δύναμη. Ο Κολοκοτρώνης όμως με την έξυπνη τακτική της "καμένης γης"(έκαιγε τα σπαρτά για να μην έχουν τρόφιμα οι Τούρκοι και να υποχωρούν) οδήγησε τους Τούρκους στα στενά των Δερβενακίων(26/7/22), τους περίμεναν οι Έλληνες και στη μάχη που ακολούθησε οι Τούρκοι νικήθηκαν.

Συνέπειες: Οι ελάχιστοι που απέμειναν γύρισαν στην Κόρινθο όπου ο Δράμαλης πέθανε και ο Χουρσίτ αυτοκτόνησε. Ο Κολοκοτρώνης έτσι έγινε αρχιστράτηγος και η Επανάσταση εδραιώθηκε. Λίγο αργότερα έπεσε και το Ναύπλιο στα χέρια των Ελλήνων..

Είπαμε, ότι η Καταστροφή της Χίου από τον τουρκικό στόλο έκανε πολλούς ευρωπαίους να αλλάξουν στάση απέναντι στην ελληνική επανάσταση και να πιέσουν τις κυβερνήσεις τους. Επίσης αποτέλεσε έμπνευση για πολλούς καλλιτέχνες. ανάμεσά τους ο Ευγένιος Ντελακρουά, ( αν θες να δεις κι άλλα έργα του κάνε κλικ εδώ Συλλογή έργων του Ντελακρουά )που ζωγράφισε τον περίφημο πίνακα που είδες παραπάνω και ο συγγραφέας Βίκτορας Ουγκό , που έγραψε το παρακάτω ποίημα:

ΤΟ ΕΛΛΗΝΟΠΟΥΛΟ

Τούρκοι διαβήκαν. Χαλασμός, θάνατος πέρα ως πέρα.
Η Χίο, τ' όμορφο νησί, μαύρη απομένει ξέρα,
με τα κρασιά, με τα δεντρά
τ' αρχοντονήσι, που βουνά και σπίτια και λαγκάδια
και στο χορό τις λυγερές καμιά φορά τα βράδια
καθρέφτιζε μέσ'τα νερά.

Ερμιά παντού. Μα κοίταξε κι απάνου εκεί στο βράχο,
στου κάστρου τα χαλάσματα κάποιο παιδί μονάχο
κάθεται, σκύβει θλιβερά
το κεφαλάκι ,στήριγμα και σκέπη του απομένει
μόνο μιαν άσπρη αγράμπελη σαν αυτό ξεχασμένη
μέσ' την αφάνταστη φθορά.

Φτωχό παιδί, που κάθεσαι ξυπόλυτο στις ράχες
για να μην κλαις λυπητερά, τ' ήθελες τάχα να χες
για να τα ιδώ τα θαλασσά
ματάκια σου ν' αστράψουνε, να ξαστερώσουν πάλι
και να σηκώσεις χαρωπά σαν πρώτα το κεφάλι
με τα μαλλάκια τα χρυσά;

Τι θέλεις άτυχο παιδί, τι θέλεις να σου δώσω
για να τα πλέξεις ξέγνοιαστα, για να τα καμαρώσω
ριχτά στους ώμους σου πλατιά
μαλλάκια που του ψαλιδιού δεν τα χει αγγίξει η κόψη
και σκόρπια στη δροσάτη σου τριγύρω γέρνουν όψη
και σαν την κλαίουσα ιτιά;

Σαν τι μπορούσε να σου διώξει το μαράζι;
Μήπως το κρίνο απ' το Ιράν, που του ματιού σου μοιάζει;
Μην ο καρπός απ' το δεντρί
που μέσ' τη μουσουλμανική παράδεισο φυτρώνει,
κ' εν' άλογο χρόνια εκατό κι αν πιλαλάει, δεν σώνει
μέσ' απ' τον ίσκιο του να βγει;
Μη το πουλί που κελαηδάει στο δάσος νύκτα μέρα
και με τη γλύκα του περνάει και ντέφι και φλογέρα;
Τι θες κι απ' όλα τα αγαθά
τούτα; Πες. Το άνθος, τον καρπό; Θες το πουλί;
-Διαβάτη,
μου κράζει το Ελληνόπουλο με το γαλάζιο μάτι:
Βόλια, μπαρούτι θέλω. Να.
(Απόδοση στα Ελληνικά : Κωστής Παλαμάς)

Για όσους θέλουν να διαβάσουν ένα μυθιστόρημα με περιπέτεια, δράση, αυτοθυσία και οράματα γύρω από το ναυτικό αγώνα των Ελλήνων κατά τη διάρκεια της ελληνικής επανάστασης του 1821.

Ο μικρός μπουρλοτιέρης,

της Γαλάτειας Γρηγοριάδου-Σουρέλη

Απόσπασμα υπάρχει στο Ανθολόγιό μας.

Ο καπετάν Αντρέας Μιαούλης κοίταξε το Λευτέρη λυπημένα: «Είσαι μικρός, μωρέ έπρεπε τώρα ήσυχα να μαθαίνεις τα γράμματα σου, να σκαρφαλώνεις στους βράχους, να ρίχνεις πετονιές... Να γελάς, μωρέ, έπρεπε...». Ο καπετάνιος τώρα θύμωσε: «Και συ βλέπεις σκοτωμούς αντίς τραγούδια, ακούς μπαταρίες να σφυρίζουν πλάι σου... Σκέψου όμως, Λευτέρη, πως θα 'ρθει μια μέρα χάρη σε μας που τα παιδιά θα ζούνε ξένοιαστα. Εμείς σκοτωνόμαστε για να 'ρθει καιρός που τα παιδιά θα χαίρονται, δε θα σκιάζονται, γιατί δε θα 'ναι πια σκλάβοι. Και τότε θ' αρχίσει άλλος αγώνας: να κερδίσουμε τον εαυτό μας. Σε μια λεύτερη πατρίδα αρμόζει να ζούνε λεύτεροι άνθρωποι...».